Aalzen de Jager
Een jurk van parachutestof – het verhaal van Aalzen de Jager en zijn familie.
In een boerenhuis aan de Lipomwyk, net buiten het Friese dorp Ureterp, leefde Aalzen de Jager een veehouder, een vader van acht kinderen en zoals later zou blijken, een verzetsheld in de tweede wereldoorlog. Geboren op 6 november 1899, leidde hij samen met zijn vrouw Aukje Dragstra geboren 25 mei 1901 een eenvoudig maar liefdevol boerenbestaan. Hun acht kinderen groeiden op tussen de koeien, het land, en de waarden van rechtvaardigheid en geloof.
Trouwfoto van 11 mei 1922 beschikbaar van Aalzen en Aukje.
Maar de oorlog klopte ook aan hun deur.
Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak, was Aalzen 40 jaar oud. Zijn gevoel voor rechtvaardigheid liet hem niet toe langs de zijlijn te blijven staan. Hij sloot zich aan bij het verzet, bij de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO) in Drachten. Later werd hij lid van de Binnenlandse Strijdkrachten (BS). De boerderij werd een toevluchtsoord, een schuilplek voor wie moest vluchten voor de Duitse bezetter. Onder hen de Joodse jonge vrouw Hanna Louk van Stegeren-Keizer, geboren in 1925 te Amsterdam.
Hanna overleefde de oorlog, mede dankzij Aalzen en Aukje. In hun huis raakte ze onder de indruk van het gereformeerde geloof. Ze liet zich dopen en wijdde haar leven aan verzoening tussen het jodendom en het christendom. In 2009 kreeg ze voor haar werk een eredoctoraat. De band met de familie de Jager bleef haar leven lang bestaan.
De oorlog eindigde in bloed op de dag van de bevrijding.
Op 14 april 1945 wachtten Aalzen en zijn kameraden van de BS vol spanning op de Canadese bevrijders. Maar voordat zij arriveerden, kwam er een Duitse wagen zwaarbewapende soldaten Ureterp binnenrijden. Een vuurgevecht brak uit — ongelijk en genadeloos. Vijf verzetsmannen kwamen om: Jan Lammert van der Broek, Cornelius Tump, Jan Welfing, Jacobus Hermannus ten Berge, J. Visser en ook Aalzen de Jager.
De bevrijding werd een zwarte bladzijde in de geschiedenis van Ureterp. Onder grote belangstelling werd Aalzen samen met Jan Lammert van der Broek begraven op het kerkhof van Ureterp. Zijn vrouw Aukje bleef achter met acht jonge kinderen en een boerderij vol werk, leegte en rouw. Aalzen en Aukje zijn 22 jaar getrouwd geweest. Maar ze gaf niet op. Ze leefde zuinig, draaide elk dubbeltje twee keer om, en zorgde met vindingrijkheid voor haar kinderen.
Foto beschikbaar in de fotobank van Aukje en haar kinderen na de oorlog. Waarschijnlijk uit 1949 op de bruiloft van zoon Hendrik, met corsage,
Boven vlnr Martje, Hendrik, Jantje en Jan
Onder vlnr Albertje, Wimke, Renske, Moeder Aukje en Trijntje
Kleding kopen was in de naoorlogse jaren nog op de bon, maar Aukje vond een bijzonder alternatief. Van parachutestof – zijdezacht en stevig – naaide zij met de hand een prachtige jurk met witte stiksels. Die jurk is tot op de dag van vandaag bewaard gebleven, gekoesterd door haar achter kleinzoon Tjeerd Tjeerdsma.
Foto beschikbaar van de jurk van parachutestof in de fotobank.
Maar waar kwam die parachutestof vandaan?
Waarschijnlijk was het Aalzen zelf die de parachute bewaarde. Op 26 november 1943 was hij als verzetsman betrokken bij de redding van twee Britse bemanningsleden van een brandend vliegtuig, zoals beschreven in het boek “Ureterp in Oorlogstijd “(Hoofdstuk 4, mei 2025). Twee piloten wisten te springen uit het brandende toestel. Aalzen wist één van de parachutes uit handen van de Duitsers te houden, om de vliegers en het verzet te beschermen.
Een van de piloten was James McGahee. Hij dook onder in Ureterp en omgeving, onder andere in de Sint Pieter kerk van Ureterp. In 2010 keerde hij terug als 90-jarige, bezocht oude bekenden en herkende de plaatsen die zijn leven hadden gered. Wat zou het bijzonder zijn geweest als hij toen had geweten dat een parachute, ooit zijn reddingsmiddel en zijn toekomst, was veranderd in een prachtige jurk – symbool van overleven, liefde en moed.
Foto van James McGahee in Ureterp van 2010 beschikbaar in de fotobank.
Het verhaal van Aalzen de Jager en zijn vrouw Aukje is er een van moed, geloof, verdriet én vindingrijkheid. In de jurk van parachutestof leeft dat verhaal voort — een stille getuige van oorlog, verzet en moederliefde. Het is een erfstuk dat meer is dan stof en draad: het is een herinnering aan wat mensen kunnen betekenen voor elkaar, zelfs in de donkerste tijden.
Aukje overleed op 01-05-1965, ze is 64 jaar geworden en liet 8 kinderen na.
Oerterp, 24 juni 2025
bron:Berend Posthumus en familie De Jager
Dorpshistorie Ureterp.
